జ్ఞానయోగము- సాధన (2)

సాధనచతుష్టయంలో ముందుగా ఉండేది నిత్యానిత్య వస్తువివేకము.
  
గురువునుండి ఆత్మవిద్య నేర్చుకున్నవాడు, ఆత్మయే శాశ్వతమైనదని, అసలుసుఖం ఆత్మజ్ఞానం వల్లనే కలుగుతుందని తెలుసుకుంటాడు. నిష్కామకర్మలాచరిస్తూ సాధనచతుష్టయంలోకి అడుగు పెడతాడు. ఈ దృశ్య ప్రపంచంలో ఎన్నో వస్తువులూ, విషయాలూ ఆకర్షణీయంగా కనిపిస్తాయి, మనస్సుకు ఆహ్లాదాన్ని కలిగించేవిగా కూడా అనిపిస్తాయి. మనస్సు ఏకాగ్రమై, కొంతవరకూ నిర్మలంగా ఉంది గనుక నిత్యానిత్య వస్తువివేకం చెయ్యాలి. ఇదీ ఇక్కడసాధన. ఇక్కడ బుద్ధికి పదునుపెట్టాలి. మనకు తెలిసేజ్ఞానమంతా బుద్దిబలం వల్లనే కలుగుతుంది. ఈ ఆకర్షించే వస్తువులూ విషయాలన్నీమనోరంజకంగా అనిపిస్తుంటాయి. ఎందుకంటే ఇంకా తొలిమెట్టులోనే సాధకుడున్నాడు. ఇపుడు వివేచనవల్ల, వీటివలన కలిగేది తాత్కాలికానందమేనని గ్రహిస్తాడు. అపుడు నిత్యమూ, సత్యము ఐనదానికోసం అన్వేషించడం ఆరంభిస్తాడు.

అలా శాశ్వతమైనదేదో, క్షణికము అనిత్యమైనదేదో, అని విచారణచెయ్యడంవల్ల అనిత్యమైనదేదో తెలుస్తుంటుంది. అపుడు అనిత్యమైనవాటిని తననుండి గెంటివేస్తుండాలన్నమాట. ఇలా అభ్యాసం సాగుతుంటే మామూలు సుఖాలకి వెంపర్లాడటం జరుగదు. క్రమంగా మనస్సుయొక్క చంచలత్వం పోతుంది. శాశ్వతమైన వాటిగురించి శాస్త్రాలు చెబుతాయి. మహాత్ములబోధలు, పురాణాలు, తీర్థయాత్రలు అశాశ్వతమైనవేనైనా  అవి శాశ్వతమైన దాన్ని( ఆత్మను) చేరడానికి పరోక్షంగా దోహదం చేస్తాయి. అందుకే వివేకంతో ఏది ఆత్మను చేర్చుతుంది, ఏది చేర్చదో తెలుసుకొని, అశాశ్వతమైన దాన్నల్లా వదిలేస్తుండాలి.

మామూలుగా మనంచేసే పనులను సమర్ధించుకుంటాం. అలాంటి సమర్ధన సబబో, కాదో వివేకంతో గ్రహించాలి. అపుడపుడు ఆత్మవిచారణ నుండి దూరమవ్వడం జరుగుతుంది. ఇంద్రియాలను తృప్తిపరచడం కూడా ఉంటుంది. జాగరూకతతో ఉండి, తిరిగి ఆత్మవిచారణలో నిమగ్నమవుతూ అనిత్యము, క్షణికము ఐనవాటిని వివేకాన్ని ఉపయోగించి గెంటివేయాలి. ఇదంతా బ్రహ్మసత్యం, జగన్మిధ్య అనేది ఒంటబట్టించుకొని దృఢనిశ్చయం కలిగినప్పుడే సాధ్యమవుతుంది. ఇలా పరిమితిగల, అనిత్యమైనవాటిని విసర్జిస్తూ, అనంతమైన ఆత్మను అన్వేషించాలని  ఉపనిషత్తులు చెబుతున్నాయి. నిత్యవస్తువును కనుక్కున్నవానికే శాశ్వతమైన శాంతి లభిస్తుందని చెబుతాయి.